لباس ملی(چادر-حجاب وعفاف)

چادر بهترین حجاب

حضرت امام در این زمینه می فرمایند:...

مصادیق عینی حجاب

در بین پوششهای مطرح در جامعه "چادر" بهترین حجاب است. این پوشش ملی علاوه بر سطح بدن، حجم آن را نیز می پوشاند.

حضرت امام در این زمینه می فرمایند:

در حجاب لباس خاصی معتبر نیست، هرچند چادر بهتر است.[1]

پس از چادر، مانتو و مقنعه هم می تواند حجاب مناسبی باشد. البته هر كدام شرایطی دارند كه حفظ آنها لازم است. مقنعه باید علاوه بر حفظ موها و سر، زیرچانه را هم بپوشاند. مانتو علاوه بر پوشش ظاهر بدن حجم آن را نیز باید بپوشاند، به نحوی كه برجستگیهایش معلوم نباشد. توجه به این مطلب لازم است كه كاركرد حجاب با لباس معمولی متفاوت است. لباس معمولی مایه زیبایی است و می تواند به منظور زینت استفاده شود، اما حجاب، صرفاً وسیله ای برای پوشش از نامحرم است و نباید به گونهای باشد كه زینت شمرده شود. از اینرو حتی اگر چادر به نحوی باشد كه توجه نامحرم را به خود جلب كند "حجاب" نخواهد بود. نخواهد بود. از حضرت آیةالله تبریزی سؤال شده است:

 اذا كان الخمار (الحجاب) ذازینة والوان جاذبه فهل یعتبر حجاباً شرعیاً ؟ ؛ اگر پوشش زن دارای رنگهای جذاب و زیبا باشد آیا حجابش شرعی است؟

ایشان در پاسخ می فرمایند: لا یعتبر ستراً شرعیاً بل هو من الزینة التی یجب سترها اذاكان یزید فی الجمال كما هو ظاهر الفرض؛[2] پوشش  او شرعی نیست، بلكه پوشش اگر زیبایی را افزایش دهد، خود زینتی است كه باید پوشانده شود.

با توجه به این مطلب؛ مانتوهای چسبان و كوتاه كه حجم بدن زن را نمی پوشاند چون زینت محسوب می­شود جایگزین مناسبی برای چادر نبوده و حجاب شمرده نمی شود. مانتوهای با رنگ روشن فی نفسه اشكال ندارد ولی اگر رنگ آن جذاب باشد و موجب جلب توجه نامحرم شود، حجاب نخواهد بود.

امام خمینی درباره حكم پوشیدن مانتو می فرمایند: ... از لباسی كه جلب توجه كند، احتراز شود.[3]

از حضرت آیةالله خامنه ای درباره پوشیدن مانتوی تنگ سؤال شده است، ایشان می فرمایند: اگر از نگاه مردان اجنبی و ترتب مفسده در امان و محفوظ باشند، اشكال ندارد، در غیر اینصورت جایز نیست. ([4])

حضرت آیةالله فاضلهم دربارهی پوشیدن لباسهای تنگ میفرمایند: >اگر مهیج نباشد و مفسده هم نداشته باشد، در صورتی كه زینت محسوب نشود، مانعی ندارد.[5]

حضرت آیةالله مكارم هم می فرمایند:در صورتی كه لباس چسبان باشد، حرام است ولی اگر لباس گشاد باشد اشكال ندارد.[6]

پوشش زن در مقابل محارم

 گفتیم زن باید در مقابل نامحرم با پوشش مناسب ظاهر شود، اما در مقابل محارم می تواند از لباسهای زیبا و فاخر استفاده كند، اما در این زمینه سه نكته را باید مد نظر قرار داد:

 1. زن در مقابل محارم (غیر از شوهر) باید از پوشیدن لباسهای محرك پرهیز كند، لذا باید در پوشش خود نزد فرزند، برادر و سایر محارم دقت خاصی داشته باشد. حتی در مجالس زنانه هم باید از لباس محرك پرهیز شود. از مراجع عظام سؤال شده است: پوشیدن لباسهای بسیار تنگ (قالب اندام) در مجلس زنانه كه موجب تحریك اطرافیان می شود چه حكمی دارد؟ حكم نگاه كردن بانوان به این گونه افراد چیست؟

 در پاسخ حضرت آیةالله خامنه ای می فرمایند: اگر مستلزم مفسده و یا خوف ارتكاب حرام باشد، جایز نیست. [نگاه كردن بانوان] با قصد تلذذ و ریبه جایز نیست.[7]

 حضرت آیةالله تبریزی می فرمایند: بر زنان واجب است كه لباسهایی را كه دیگران را چه محارم و چه زنان و یا غیر آنها را تحریك بر حرام می كند، از نظر آنان بپوشاند.[8]

 نیز حضرت آیةالله سیستانی میفرمایند: [پوشیدن این لباسها] در این فرض جایز نیست، نگاه با شهوت جایز نیست.[9]

حضرت آیةالله فاضل هم می فرمایند: [پوشیدن این لباسها] جایز نیست، [نگاه كردن] اگر مفسده داشته باشد، جایز نیست.[10]

 2. لباس به گونه ای نباشد كه شخص را انگشت نما كند. از جمله لباسهایی كه پوشیدن آن حرام است؛ لباس شهرت است. لباس شهرت لباسی است كه جنس، رنگ یا نحوه برش و مانند آن خلاف شأن پوشنده لباس است، به طوری كه اگر آن را در برابر مردم بپوشد، توجه آنان را به خود جلب نموده و انگشت نما می شود.

حضرت امام پوشیدن لباس شهرت را بنابر احتیاط حرام میدانند.[11] نظر حضرات آیات مكارم و فاضل نیز مطابق نظر ایشان است.[12] حضرت آیةالله بهجت نیز فتوا به حرمت این لباس می دهند.[13] اما حضرات آیات تبریزی و سیستانی پوشیدن لباس شهرتی را حرام میدانند كه موجب هتك حرمت شخص شود. [14]

 3. زنان لباس مردانه نپوشند. حضرت امام می فرمایند: احتیاط واجب آن است كه مرد لباس زنانه و زن لباس مردانه نپوشد.[15] از این رو پوشیدن لباس مردانه در مجالس زنانه جایز نمی باشد.

 حضرت آیةالله تبریری می فرمایند: اگر در داخل خانه مورد اضطرار باشد، پوشیدن لباس مختص اشكال ندارد و اما در بیرون پوشیدن آن جایز نیست.[16]

 حضرت آیةالله بهجت نیز می فرمایند: پوشیدن لباس مخصوص زنان برای مرد و همچنین پوشیدن لباس مخصوص مردان برای زن حرام است اگرچه حرام بودن تا موقعی كه داخل در لباس شهرت نباشد، محل تأمل است.[17]

از محضر مراجع عظام سؤال شده است: پوشیدن شلوار و یا پیراهن مردانه و سر كردن چفیه توسط بانوان چه حكمی دارد؟

 پاسخها به شرح ذیل است:

 حضرت آیةالله خامنه ای: پوشیدن لباس مختص مرد برای زن حرام است علی الاحوط

 حضرت آیةالله سیستانی: اگر خود را به قیافه مردان در نیاورد، اشكال ندارد.

 حضرت آیةالله فاضل: به طور كلی پوشیدن لباس مردانه، یعنی طوری لباس بپوشند كه بگویند لباس مردانه پوشیده است، برای زن حرام است، اما اگر صدق پوشش مردانه نكند، مانعی ندارد و ظاهراً چفیه حكم لباس مردانه را ندارد.

حضرت آیةالله مكارم: احتیاط این است كه چنین كاری نكنند.[18]

 پی نوشت:

 [1]. حضرت امام خمینی1، استفتاءات، ج 3، احكام حجاب، س 7.

 [2]. آیةالله تبریزی، صراط النجاة، ج 2، ص 372.

 [3]. حضرت امام خمینی، استفتاءات، ج 3، احكام حجاب، س 7.

 [4]. آیةالله خامنه ای، اجوبةالاستفتاءات، س 1364.

 [5] . آیةالله فاضل، جامع المسایل، س 1708.

 [6] . آیةالله مكارم، استفتاءات جدید، ج 2، س 153.

 [7]. استفتاءات، واحد پاسخ به سؤالات جامعةالزهرا.

 [8] . همان.

 [9]. همان.

 [10] . همان.

 [11]. امام خمینی1، رساله توضیح المسایل، مسأله 845 .

 [12]. آیةالله فاضل، توضیح المسایل، مسأله 856 و آیةالله مكارم، توضیح المسایل، مسأله 770.

 [13]. آیةالله بهجت ، توضیح المسایل، مسأله 711.

 [14]. توضیح المسایل مراجع، ذیل مسأله، 845 .

 [15]. امام خمینی1، رساله توضیح المسایل، مسأله 846 .

 [16]. استفتاءات واحد پاسخ به سؤالات جامعةالزهرا.

 [17]. آیةالله بهجت ، توضیح المسایل، مسأله 711.

 [18]. استفتاءات واحد پاسخ به سؤالات جامعةالزهرا.

  منبع: ماهنامه نامه جامعه، شماره دهم